Đổi mới công nghệ là yếu tố
“sống còn” của các doanh nghiệp. Tuy nhiên, hiện nay, không ít doanh nghiệp gặp
khó khăn khi thiếu thông tin về công nghệ, các chính sách hỗ trợ về tài chính
để doanh nghiệp thực hiện đổi mới công nghệ, ưu đãi đối với sản phẩm tạo ra từ
chuyển giao, đổi mới công nghệ chưa nhiều…
Đổi mới công nghệ giúp
nhiều doanh nghiệp nâng cao chất lượng sản phẩm, giảm nhân công,tăng doanh thu.
"Đổi mới công nghệ là hết sức quan trọng, cấp thiết đối
với doanh nghiệp. Ưu tiên hàng đầu là tự động hóa, bởi chỉ có tự động hóa mới
giải quyết được 3 bài toán: Giảm giá thành, ổn định về chất lượng và đáp ứng
được thời gian giao hàng.
Ông Trần Xuân Trường, Giám đốc Công ty TNHH Việt Nông - chuyên
nghiên cứu hạt giống rau màu, cho hay, khi tiếp cận, tham gia chương trình đổi
mới công nghệ quốc gia, công ty đã chọn, tạo thành công 12 giống rau điển hình
đạt chuẩn quốc gia từ hơn 3.000 giống cây rau màu tại Việt Nam, khu vực và thế
giới. Kết quả của dự án đã đóng góp vào tăng trưởng doanh nghiệp ước đạt khoảng
10%/năm.
Những
công nghệ này đã nâng tầm giá trị cá tra của Việt Nam lên 28%. Doanh thu sản
phẩm dầu ăn từ phụ phẩm cá tra của công ty đạt gần 800 tỷ đồng, tăng gần 2,9
lần; doanh thu bột cá đạt 1.783 tỷ đồng, tăng hơn 57%; doanh thu từ hoạt động
xuất khẩu thủy sản đạt 135 triệu USD, tăng 32%...Nhiều sản phẩm có chất lượng
tương đương hàng nhập khẩu. Theo ông Thành, làm chủ, đổi mới công nghệ là nền
tảng để doanh nghiệp nâng cao chất lượng, đa dạng hóa sản phẩm, chủ động thích
ứng với nhu cầu thị trường. Hiện nay, còn nhiều dư địa và cơ hội để doanh
nghiệp trong nước đổi mới công nghệ, nâng cao chuỗi giá trị và cạnh tranh với
sản phẩm nhập khẩu. Tuy nhiên, một số doanh nghiệp còn chưa nhận thức đầy đủ về
vai trò quan trọng của đổi mới công nghệ. Hơn nữa, doanh nghiệp hiện vẫn còn
gặp nhiều khó khăn trong đổi mới công nghệ như: Thiếu thông tin về công nghệ,
các chương trình hỗ trợ của nhà nước, các chuyên gia công nghệ từ các đơn vị nghiên
cứu; chưa có nhiều ưu đãi đối với sản phẩm tạo ra từ chuyển giao, đổi mới công
nghệ. Bên cạnh đó, chưa có nhiều hỗ trợ về tài chính để doanh nghiệp thực hiện
đổi mới công nghệ (cho vay, bảo lãnh vốn vay, hỗ trợ lãi suất vay); chưa có
hướng dẫn và tạo điều kiện để doanh nghiệp sử dụng Quỹ phát triển KH&CN…
Ông
Thành mong muốn, tới đây, Bộ KH&CN sẽ có cơ sở dữ liệu về chuyên gia, công
nghệ trong và ngoài nước để đáp ứng nhu cầu tiếp cận công nghệ mới của doanh
nghiệp; bổ sung các quy định và hướng dẫn cụ thể về trích lập, sử dụng Quỹ phát
triển KH&CN của doanh nghiệp cũng như bổ sung các ưu đãi đối với sản phẩm
từ chuyển giao, đổi mới công nghệ; sớm hoàn thiện các quy định quản lý để doanh
nghiệp được tham gia các chương trình hỗ trợ của Nhà nước, đáp ứng nhu cầu ngày
càng cấp thiết của nền kinh tế.
Tập hợp các nguồn lực để hỗ trợ doanh nghiệp
Mới
đây, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Đề án "Thúc đẩy chuyển giao, làm
chủ và phát triển công nghệ từ nước ngoài vào Việt Nam trong các ngành, lĩnh
vực ưu tiên giai đoạn đến năm 2025, định hướng đến năm 2030
" đặt mục
tiêu, đến năm 2030: Cơ sở dữ liệu 10.000 hồ sơ công nghệ nước ngoài được tổng
hợp; 1.000 công nghệ được chuyển giao; 30 công nghệ được giải mã, làm chủ;
thiết lập mạng lưới 500 đối tác công nghệ quốc tế; 70% doanh nghiệp sản xuất
sản phẩm chủ lực trong các ngành ưu tiên có đầu tư hạ tầng nghiên cứu phát
triển phục vụ chuyển giao, hấp thụ công nghệ...
Trong
khi đó, Chương trình Đổi mới công nghệ quốc gia đến năm 2030 cũng mới được Thủ
tướng phê duyệt vào tháng 1/2022, với mục tiêu số doanh nghiệp thực hiện đổi
mới công nghệ tăng trung bình 15-20%/năm; năng suất lao động của doanh nghiệp
sau đổi mới công nghệ tăng ít nhất 1,5-2 lần khi chưa đổi mới công nghệ…
Ngoài
ra, Quỹ Đổi mới công nghệ quốc gia cũng đang phát huy hiệu quả. Đến nay, Quỹ đã
huy động được gần 800 tỷ đồng từ doanh nghiệp cho các dự án đang thực hiện
thông qua các nhiệm vụ được tài trợ. Các doanh nghiệp sau khi đổi mới công nghệ
tăng thêm 4.000 tỷ đồng doanh thu hàng năm, lợi nhuận trước thuế đạt 800 tỷ
đồng, nộp ngân sách Nhà nước 300 tỷ đồng/năm (lớn hơn ngân sách Nhà nước tài
trợ). Gần 50 công nghệ, giải pháp, dây chuyền và thiết bị được đổi mới, cải
tiến và ứng dụng trực tiếp tại các doanh nghiệp, mang lại hiệu qủa kinh tế cao.
Ông
Tạ Việt Dũng cho rằng, các chương trình nói trên và Quỹ Đổi mới công nghệ quốc
gia đã hình thành hành lang pháp lý, chuỗi hỗ trợ có hệ thống và tập hợp các
nguồn lực cần thiết trong và ngoài nước để hỗ trợ doanh nghiệp nói riêng, phát
triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia nói chung.
Trong
nhiều buổi làm việc với các nhà quản lý, viện, trường đại học, doanh nghiệp, Bộ
trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt cũng đều nhấn mạnh, doanh nghiệp được xác định
là trung tâm của hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia, là cầu nối quan trọng
trong việc chuyển hóa các thành tựu KH&CN vào cuộc sống.
Hiện
nay, Bộ KH&CN đang khẩn trương triển khai các công việc để tái cơ cấu các
chương trình KH&CN cấp quốc gia cho giai đoạn 5 năm và 10 năm tới. Bộ hết
sức quan tâm là làm thế nào để đơn giản hoá thủ tục hành chính, tăng cường công
khai minh bạch trong việc quản lý các chương trình, nỗ lực huy động tối đa các
nhà khoa học, tổ chức KH&CN, doanh nghiệp trong toàn quốc tham gia các
chương trình KH&CN, phục vụ các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của
đất nước.
Trong
đó, việc hỗ trợ doanh nghiệp tìm kiếm, chuyển giao đổi mới công nghệ là nhiệm
vụ quan trọng không chỉ riêng ngành KH&CN mà còn là nhiệm vụ của tất cả các
ngành, các cấp, rất cần sự chủ động tham gia, tích cực và sự đồng hành xuyên
suốt của tất cả các bộ, các ngành, các địa phương, các doanh nghiệp, viện
nghiên cứu, trường đại học…
Phòng Thông tin KH&CN (Nguồn: https://baochinhphu.vn)